Đã từ lâu, hai từ Phong Thủy dường như quá đỗi quen thuộc với chúng ta. Tuy nhiên, hiểu rõ định nghĩa “phong thủy là gì” cũng như sự tác động của nó đến cuộc sống hàng ngày sẽ như thế nào thì không phải ai cũng hiểu rõ. Đặc biệt là đối với các kỹ sư hay kiến trúc sư, càng cần phải hiểu rõ hơn để tạo ra những công trình hay những sản phẩm nội thất mang lại phồn thịnh, hạnh phúc cho khách hàng của mình.
Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn các kiến thức từ cơ bản về Phong thủy và sự tác động của nó trong lĩnh vực thiết kế nội thất.
Nội dung chính:
- Phong thủy là gì?
- Các yếu tố cơ bản của phong thủy
- Các trường phái về phong thủy
- Những yếu tố tác động đến phong thủy khi thiết kế nội thất
- Mối liên hệ đến các lĩnh vực khác trong cuộc sống
- Một số vật phẩm mang tính phong thủy
1. Phong thủy là gì?
Theo bách khoa toàn thư tự do Wikipedia, phong thủy là học thuyết có nguồn gốc từ Trung Quốc cổ đại, chuyên nghiên cứu sự ảnh hưởng của hướng gió (hướng khí) và mạch nước đến đời sống của con người.
Chữ PHONG (風) theo tiếng Hán có nghĩa là gió. Là hiện tượng không khí chuyển động xung quanh chúng ta.
Chữ THỦY (水) theo tiếng Hán có nghĩa là nước. Là sức nước, mạch nước. Tượng trưng cho địa thế.
Ngày nay, phong thủy là phương pháp khoa học, không dựa trên cơ sở tín ngưỡng và mê tín. Giúp con người sống hòa thuận với thiên nhiên.
“Phong thủy tên tiếng Anh là FENG SHUI hay GEOMANCY”
Lịch sử hình thành và phát triển
Hiện nay có rất nhiều trường phái tranh luận về nguồn gốc của phong thủy, có trường phái thì cho rằng phong thủy xuất phát từ Trung Hoa cổ đại, nhưng cũng có trường phái thì cho rằng phong thủy là của nền văn minh người Việt cổ.
Thuật phong thủy hình thành rất sớm, có thể nói gần như cùng với sự ra đời của loài người. Ngay từ thời thượng cổ con người đã chú ý đến ảnh hưởng của hoàn cảnh tự nhiên đối với nơi cư trú của loài người, nên đã tiến hành lựa chọn một cách có chủ đích. Nguyên sơ của phong thủy là những kinh nghiệm về sinh hoạt như khoét đá, đào hang, làm nhà… Từ cuộc sống thực tế, phải chống chọi với thú dữ, chống lại cả sự tấn công của đồng loại, phải chống chọi với sự khắc nghiệt của thiên nhiên, con người đã biết chọn những vị trí cư trú có núi non che chở bao bọc, lại gần sông ngòi, nguồn nước. Những kinh nghiệm về cư trú được tích lũy từ đời này qua đời khác đã hình thành nên phong thủy học.
Tại Việt Nam, phong thủy có từ thời vua Hùng, các cung điện đền thờ đều được xây dựng với sự hợp lý cao về phong thủy. Đặc biệt trong các đền thờ còn có ban thờ tôn vinh nền phong thủy của người Việt cổ. Trải qua lịch sử phát triển của các triều đại, đời nào cũng có những học giả kế tục và phát triển thuật phong thủy.
Trong lịch sử phát triển, thuật phong thủy hình thành nên nhiều trường phái khác nhau, mỗi trường phái có phương pháp lý luận và ứng dụng riêng, dựa trên những suy luận khác biệt nhau, thậm chí có khi đối lập nhau. Cho đến nay, phong thủy vẫn còn nhiều điểm chưa rõ ràng, thống nhất vẫn còn mang nhiều sự huyền bí.
Trong lịch sử, phong thủy được sử dụng rộng rãi để định hướng các tòa nhà – thường là các công trình có ý nghĩa về mặt tâm linh như lăng mộ, nhưng cũng có thể là nhà ở và các công trình kiến trúc khác – theo cách tốt lành.
Ý nghĩa cốt lõi của phong thủy
Dù vẫn còn mang trong mình dáng vẻ huyền bí nhưng suy cho cùng, ý nghĩa cốt lõi của khoa học phong thủy là giúp hỗ trợ, cải biến vận mệnh đời sống của cong người, nhưng không phải là hoàn toàn thay đổi. Chúng ta tìm đến phong thủy với mong muốn giữ gìn và duy trì một cuộc sống an lành, hạnh phúc khỏe mạnh và phát triển.
2. Các yếu tố cơ bản trong phong thủy
Âm trạch và dương trạch, ngũ hành, số sinh thành và phương vị ngũ hành, cùng với phong thủy bát quái là 4 yếu tố cơ bản của phong thủy. Các yếu tố này không tách rời nhau, chúng cần được kết hợp với nhau thì mới mang đến cuộc sống hạnh phúc và tràn đầy năng lượng tích cực.
Yếu tố Âm Trạch và Dương Trạch
Hai từ Âm Trạch và Dương Trạch đều là những từ Hán tự.
Âm trạch là phần đất bên dưới. Được dùng là tầng hầm, ga ngầm Metro, đặt hệ thống cung cấp điện, nước, cáp quang, dùng để chôn cất người đã mất…
Dương trạch là phần đất bên trên. Dùng để xây dựng nhà cửa, siêu thị, trường học, bệnh viện, khu công nghiệp, thành phố…
Xét về nguyên lý cơ bản thì phong thủy âm trạch và phong thủy dương trạch có nhiều điểm tương đồng. Ở khía cạnh mộ phần của người chết và nhà ở của người sống thì âm dương cách biệt, không giống nhau. Vì thế kỹ thuật ứng dụng trong âm trạch và dương trạch cũng khác nhau.
Yếu tố Ngũ Hành
Ngũ hành là một học thuyết nói về mối quan hệ mâu thuẫn, bổ sung cùng sinh tồn của các sự vật hiện tượng được biểu trưng qua 5 nguyên tố thủy tổ của phong thủy là: Sắt, Nước, Gỗ, Lửa và Đất. Các nguyên tố này tương ứng với các mệnh: Kim, Thủy, Mộc, Hỏa, Thổ.
- Mệnh Kim tượng trưng cho kim loại
- Mệnh Mộc tượng trưng cho gỗ, cây cối
- Mệnh Thủy tượng trưng cho nước
- Mệnh Hỏa tượng trưng cho lửa
- Mệnh Thổ tượng trưng cho đất
Học thuyết Ngũ hành diễn giải sinh học của vạn vật qua hai nguyên lý cơ bản Sinh (生) còn gọi là Tương sinh và Khắc (克) hay Tương khắc.
Trong mối quan hệ Sinh thì Mộc sinh Hỏa, Hỏa sinh Thổ, Thổ sinh Kim, Kim sinh Thủy, Thủy sinh Mộc.
Trong mối quan hệ Khắc thì Mộc khắc Thổ, Thổ khắc Thủy, Thủy khắc Hỏa, Hỏa khắc Kim, Kim khắc Mộc.
Hình ảnh Ngũ Hành “Tương Sinh – Tương Khắc
Ngoài ra, dựa trên hai nguyên lý cơ bản trên, một số học giả suy diễn thành các nguyên lý khác là:
- Tương thừa
- Tương vũ
- Tương thân
- Tượng cụ
Năm nguyên tố thủy tổ và các nguyên lý cơ bản của Ngũ hành đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến nhiều lĩnh vực hoạt động của người Trung Hoa, Việt Nam, Nhật Bản, Hàn Quốc, Triều Tiên, Đài Loan, Hồng Kông, Singapore… từ thời cổ đại đến nay trong nhiều lĩnh vực như hôn nhân và gia đình, âm nhạc, hội họa, kiến trúc, y học cổ truyền, quân sự…
→ Phân biệt: cung mệnh và sinh mệnh.
Yếu tố Số sinh thành và phương vị ngũ hành
Con số là một phát minh vĩ đại của loài người. Không có con số sẽ chẳng có toán học và các môn khoa học khác và xã hội không thể phát triển. Phong thủy cũng rất coi trọng các con số, nhưng gắn liền với quan niệm về vũ trụ, âm dương ngũ hành và đặc biệt là với Hà Đồ, Lạc Thư trong Kinh Dịch.
Theo Hà Đồ và Lạc Thư trong Kinh Dịch, có hai bộ số từ 1 đến 10, tương ứng với 5 Mệnh Kim, Thủy, Mộc, Hỏa, Thổ.
Lịch sử của Hà Đồ và Lạc Thư thì xem tại đây
Số sinh thành và phương vị ngũ hành theo Hà Đồ
- Phương Bắc: thuộc hành Thủy, số 1 và 6 (Tây Bắc)
- Phương Nam: thuộc hành Hỏa, số 7 và 2 (Đông Nam)
- Phương Đông: thuộc hành Mộc, số 3 và 8 (Đông Bắc)
- Phương Tây: thuộc hành Kim, số 9 và 4 (Tây Nam)
- Trung tâm: thuộc hành Thổ, số 5 và 10.
Số sinh thành và phương vị ngũ hành theo Lạc Thư
- Phương Bắc: thuộc hành Thủy – số 1
- Phương Nam: thuộc hành Hỏa – số 9
- Phương Tây: thuộc hành Kim – số 7
- Phương Đông: thuộc hành Mộc – số 3
- Phương Tây Bắc: thuộc hành Kim – số 6
- Phương Đông Bắc: thuộc hành Thổ – số 8
- Phương Đông Nam: thuộc hành Mộc – số 4
- Phương Tây Nam: thuộc hành Thổ – số 2
- Trung tâm: thuộc hành Thổ – số 5
Các con số này cũng ứng với 9 sao gọi là Cửu tinh: Nhất bạch, nhị hắc, tam bích, tứ lục, ngũ hoàng, lục bạch, thất xích, bát bạch và cửu tử.
Vị trí của các sao thay đổi theo thời kỳ gọi là Cửu tinh đồ.
Phong thủy tính các con số hợp với tuổi (mệnh) của mỗi người dựa trên Cửu tinh:
- Số 1 hành Thủy
- Số 0, 2, 5, 8 hành Thổ
- Số 3, 4 hành Mộc
- Số 6, 7 hành Kim
- Số 9 hành Hỏa
Theo nguyên lý sinh khắc của Ngũ hành thì các con số cần phải tương sinh, hoặc tương hòa với ngũ hành của mệnh chủ mới tốt. Như vậy, đối với người mệnh Kim:
- Hợp với số 0, 2, 5, 8 (hành Thổ sinh Kim) và 6, 7 (hành Kim tương hòa)
- Tránh số 9 (thuộc Hoả khắc Kim).
Xem thêm: Cách tính cung mệnh theo Cung phi Bát Trạch
Từ đây, ta có thể ứng dụng số sinh thành và phương vị ngũ hành để có thể chọn hướng theo tuổi mệnh, màu sắc theo mệnh và kết hợp làm ăn giữa những người hợp mệnh.
Yếu tố Phong thủy Bát quái
Bát quái (tên tiếng Anh là Bagua) là hình ảnh của những sự vật hiện tượng cho cả vũ trụ. Bát quái gồm 8 quẻ (8 tổ hợp dấu liền và nét đứt) , mỗi quẻ sẽ có 3 hàng, mỗi hàng là nét liền hoặc nét đứt. Những nét này đều là biểu hiện của các yếu tố âm dương trong phong thủy.
Bản đồ Bát Quái có hai loại là Tiên Thiên Bát Quái và Hậu Thiên Bát Quái. Khác nhau ở chỗ cách sắp xếp các quẻ và nguồn gốc ra đời.
- Quẻ Càn: biểu trưng cho thiên (trời), sự kiên trì bền bỉ. Quẻ này có liên quan đến nam nhân gồm cha, trưởng nam và lãnh tụ. Được thể hiện qua 3 nét liền (3 hào dương)
- Quẻ Khôn: Tượng trưng cho thổ (đất),. Quẻ này dành cho nữ nhân gồm mẹ, trưởng nữ. Có 3 nét đứt, bổ sung cho quẻ Càn
- Quẻ Đoài: biểu trưng cho thủy (nước), cho hạnh phúc và niềm vui. Thường nói đến con gái út với 1 nét đứt trên là 2 nét liền.
- Quẻ Cấn: Tượng trưng cho núi, sự cô đơn, ngóng đợi. Quẻ này liên quan đến con trai út với 1 nét liền trên là 2 nét đứt.
- Quẻ Khảm: Tượng trưng cho đầm, hồ chỉ sự sâu thẳm, gian khổ. Khảm tượng trưng cho con trai giữa với 1 nét liền ở giữa 2 nét đứt.
- Quẻ Ly: biểu trưng cho hỏa (lửa), cho sự bất khuất, kiên cường. Nói về người con gái giữa với 1 nét đứt ở giữa 2 nét liền.
- Quẻ Tốn: tượng trưng cho phong (gió), sự dịu dàng, sâu sắc. Tốn liên quan đến người con gái cả với 2 nét liền trên 1 nét đứt.
- Quẻ Chấn: biểu trưng cho sấm sét. Quẻ này liên quan đến người con trai cả với 2 nét đứt trên là 1 nét liền.
Tiên thiên bát quái được cho là cố định – vô hình – nội tại. Hậu thiên bát quái là chuyển động – hữu hình – khách quan.
Đối với Hậu thiên bát quái thì phức tạp hơn. Nó dùng để ứng dụng trong cuộc sống có nhiều biến động, đưa những biến động xấu không phù hợp chuyển đổi sang thành hình thể tốt phù hợp với từng cá nhân mệnh quái.
3. Các trường phái về phong thủy
Tuy có rất nhiều sách và tài liệu nói về phong thủy và các trường phái lớn, nhưng chung quy lại, chỉ có hai trường phái chính là Phong Thủy Hình Thể và Phong Thủy Lý Khí.
Trong phong thủy Hình Thể thì chia ra là 3 tiểu phái là:
- Phái Loan Đầu
- Phái Hình Tượng
- Phái Hình Pháp
Tổng quan của 3 tiểu phái này đều chú trọng về những yếu tố biểu hiện ra bên ngoài như nhà, đất, địa thế, khu vực, hình dáng trận địa…
Phong thủy Lý Khí thì chia ra nhiều tiểu phái hơn là:
- Phát Bát Trạch
- Mệnh Lý Phái
- Phái Tam Hợp
- Phái Phiên Quái
- Phái Tinh Túc
- Huyền Không Phi Tinh Quái
Trường phái này lấy la bàn làm công cụ chính, chủ yếu căn cứ vào cái lý của âm dương, ngũ hành, bát quái, cửu tinh, Hà Đồ, Lạc Thư trong Kinh Dịch mà tính toán.
4. Những yếu tố tác động đến phong thủy khi thiết kế nội thất
Phong thủy trong thiết kế nội thất là những gì liên quan như đồ đạc, cách bố trí, màu sắc nội thất trong căn nhà. Từ bàn ghế, giường tủ, các vật trang trí, màu sắc, chất liệu nội thất… đều ảnh hưởng đến phong thủy ngôi nhà.
Kết cấu và phân khu chức năng phòng
Cấu trúc nhà ở xác định sự phân chia các phòng cho các mục đích khác nhau, điều này sẽ ảnh hưởng lớn đến phong thủy. Chẳng hạn, bếp phải được đặt ở vị trí chắc chắn để giữ, phòng khách phải được đặt trong cát của ngôi nhà. Hoặc các thiết kế cấu trúc như cửa ra vào cũng phải tránh đối diện nhau, cửa sổ phải được hiển thị ở nơi có nhiều nắng và gió mát. Cầu thang trong thiết kế nhà phố hoặc biệt thự cũng phải tránh ở cửa chính…
Chất liệu làm nội thất
Vật liệu nội thất cũng là thứ phải lưu ý. Trên thị trường hiện nay có quá nhiều loại vật liệu đa dạng để sử dụng làm nội thất như gỗ, kim loại, gốm, nhựa, đá, vải, thủy tính, các hợp chất khác… Các bạn phải tìm hiểu rõ ngũ hành của mình là gì sau đó mới đưa ra chất liệu thích hợp với phong thủy trong nhà bạn.
Màu sắc vật liệu nội thất sử dụng
Màu sắc của các vật liệu hay vật dụng nội thất, ngoài chọn lựa theo sở thích, cũng phải cần tuân theo phong thủy sao cho hợp mệnh gia chủ. Khi bắt đầu thiết kế phải xác định rõ Sinh Mệnh và Cung Mệnh? Và phòng của từng thành viên cũng vậy.
Tổng thể thiết kế nội thất căn nhà sẽ cần phải hợp với gia chủ, còn riêng từng phòng có thể hợp với từng thành viên.
5. Mối liên hệ của phong thủy đến các lĩnh vực khác trong cuộc sống
Chọn nghề nghiệp phù hợp
Chọn nghề nghiệp phù hợp cần dựa theo các mệnh của Ngũ hành và mỗi mệnh sẽ tương ứng với một công việc khác nhau.
Việc lựa chọn công việc phù hợp với phong thủy cũng một phần giúp bạn có cuộc sống ổn định, ít bị biến động và luôn thuận lợi.
Chọn số may mắn
Mỗi bản mệnh sẽ có những con số may mắn để bổ trợ cho mệnh đó. Người ta thường sử dụng các con số phong thủy trong cuộc sống như số nhà, biển số xe, số may mắn…
Chọn màu sắc theo phong thủy
Những người sử dụng đúng màu sắc phong thủy, sẽ đạt đến sự hài hòa lý tưởng bởi những màu sắc này có tác dụng cân bằng năng lượng Âm và Dương. Do vậy, màu sắc phong thủy được vận dụng để tăng cường những yếu tố thuận lợi, hạn chế những điều bất lợi từ môi trường ảnh hưởng đến cuộc sống của con người.
- Mệnh Kim được tượng trưng bởi: màu sáng như trắng, xám, và những sắc ánh kim
- Mệnh Mộc được tượng trưng bởi: màu xanh lục, xanh lá cây
- Mệnh Thủy được tượng trưng bởi: màu xanh thẳm nước biển, màu đen
- Mệnh Hỏa được tượng trưng bởi: màu đỏ, màu hồng, màu tím
- Mệnh Thổ được tượng trưng bởi: màu nâu, vàng đất, màu cam
Chọn tuổi đối tác làm ăn, bạn bè, vợ chồng
Chọn tuổi tác phù hợp trong công việc, kinh doanh, hôn nhân là việc làm hết sức cần thiết trong cuộc sống.
Chọn tuổi phù hợp có thể dựa vào Bát Quái hoặc Ngũ hành để lựa chọn. Trong Ngũ hành có tương sinh, tương hợp và tương khắc nên cần chọn tuổi phù hợp kinh doanh giúp làm ăn thuận lợi, cuộc sống hôn nhân hòa hợp, hạnh phúc.
6. Một số vật phẩm mang tính phong thủy
Trang sức phong thủy
Ngày nay trang sức phong thủy đã trở nên phổ biến hơn, không còn trở nên khó khăn như thời xưa. Cùng với đó là việc sử dụng trang sức được tự do hơn. Có rất nhiều kiểu dáng, màu sắc, hình thù để bạn lựa chọn. Trang sức phong thủy phù hợp với những người làm ăn kinh doanh, hoặc muốn chiêu tình duyên. Sử dụng trang sức phong thủy có nhiều loại chất liệu khác nhau, chủ yếu là đến từ tự nhiên như:
- Đá quý
- Trầm hương
- Vàng, bạc
- Kim cương
- Ngọc trai
- Hồng ngọc
- Lục bảo…
Trang sức phong thủy ngoài mang đến yếu tố thẩm mỹ còn giúp người đeo thoát khỏi tai ương, tránh tà khí, thu hút tài lộc, tình duyên, may mắn.
Tranh phong thủy
Tranh phong thủy là một loại tranh khá đặc biệt. Chúng được thiết kế theo những bố cục riêng, tùy vào gia chủ cần thêm hoặc trấn yểm. Mỗi bức tranh sẽ được lựa chọn dựa trên các tiêu chí phù hợp với địa hình, địa thế, hướng, sao cho có thể phát huy được những điều may mắn nhất cho gia chủ. Tranh phong thủy có nhiều loại được làm từ những chất liệu khác nhau:
- Tranh thủy mặc
- Tranh dát vàng
- Tranh đồng cỏ
- Tranh động vật
- Tranh về linh vật
- Tranh chữ
Tác dụng của tranh phong thủy có thể điểm qua là: đem lại sức khỏe tinh thần và thể chất dồi dào, sống cuộc sống bình an, hạnh phúc; Mang đến sự hanh thông trong công việc và sự nghiệp; Thuận lợi tình duyên; Xua đuổi tà khí, hung vận, chiêu tài đón lộc, rước may mắn tới nhà…
Đồ đồng phong thủy
Vật liệu bằng đồng là một chất liệu được nhiều người lựa chọn để chế tác những vật phẩm phong thủy. Trang trí đồ đồng trong nhà mang đến cảm giác sang trọng, rộng rãi, căn nhà trở nên tĩnh và yên hơn. Chất liệu đồng thường được dùng để chế tác cây phong thủy, linh vật, ấn tín, con giáp, mỗi loại sẽ mang những ý nghĩa khác nhau.
Sim phong thủy
Sim phong thủy là vật phẩm phong thủy không thể thiếu đối với những người làm kinh doanh.
Không chỉ dùng liên lạc hàng ngày, sim phong thủy còn là món đồ ảnh hưởng trực tiếp đến chủ sở hữu. Với những dãy số điện thoại 10 con số hiện nay, có thể hiểu một dãy số sim chia ra thành 3 yếu tố, và 4 số cuối có ý nghĩa quan trọng nhất bởi:
- 3 số đầu thể hiện cho quá khứ nối liền với sự khởi đầu.
- 3 số tiếp theo thể hiện cho cuộc sống hiện tại.
- 4 số cuối thể hiện cho cái kết vẹn toàn, viên mãn, mang ý nghĩa cho một tương lai sáng lạn.
Chọn được sim hợp tuổi, hợp phong thủy sẽ giúp chủ sở hữu kinh doanh, làm ăn thuận lợi, đắc tài đắc lộc.
Sách phong thủy nội thất
Sách phong thủy sẽ giúp bạn biết cách chọn hướng làm nhà tốt theo tuổi, những màu nên và không nên sử dụng theo mệnh, các tuổi hợp nhau trong kinh doanh, bố trí phòng ngủ, phòng bếp, phòng khách hợp phong thủy…
Trong ngành thiết kế nội thất và xây dựng nhà ở, tôi có chia sẻ một vài đầu sách liên quan. Các bạn đọc có thể tham khảo tại đây: Top 5 đầu sách phong thủy nhà ở nội thất bán chạy nhất
Kết luận
Phong thủy ngày nay, dù còn vẻ huyền bí đối với rất nhiều người, nhưng cũng rất thực tế và gần gũi với đời sống con người dù ở bất kỳ đâu trên thế giới.
